Terugblik 2011: De trechter van Mauro

De brief van Mauro Manuel aan de Tweede Kamer is zonder meer de meest besproken brief van 2011. Zo bleek de brief niet Mauro's eigen pennenvrucht, maar die van Ron Voskamp, lid van het ‘team Mauro’. Er is al veel gezegd over de (krakkemikkige) stijl en toon, maar gek genoeg zijn er nog maar weinig beschouwingen gewijd aan de structuur en argumentatie van de brief. Die zijn op zijn zachtst gezegd ook nogal onhandig. Zeker voor een smeekbrief. 

Verborgen standpunt

Allereerst is er het standpunt van ‘Mauro’. Dit vinden we pas aan het eind van de brief, en dan is het nog niet eens heel duidelijk verwoord: Dit is mijn laatste kans om u te vragen mij een verblijfsvergunning te geven. Ik beloof dat ik altijd zal proberen van waarde te zijn voor Nederland. Laat mij alstublieft voor altijd hier blijven. Bedoeld is natuurlijk: geef mij alstublieft een verblijfsvergunning!

Bij betogende teksten (en zeker ook bij ingezonden stukken) is het zeer gebruikelijk om vanuit de kernboodschap te beginnen. Vanuit het standpunt dus. Met dit piramideprincipe speelt u in op vluchtig scannende lezers. Haken zij na de inleidende zinnen af, dan hebben zij in ieder geval uw standpunt meegekregen.

Tweede Kamerleden zijn bij uitstek scannende lezers, dus Mauro (of zijn ghostwriter) had er goed aan gedaan om het piramideprincipe te volgen. Natuurlijk kan het standpunt ook aan het eind van een tekst terugkomen (de zogenaamde ruittechniek), maar in deze brief raakt het standpunt nu volkomen ondergesneeuwd. 

Trechter als afvoerputje

In de brief van Mauro is niet voor de piramide- of ruitstructuur gekozen, maar voor de trechtervorm. Eerst worden alle argumenten genoemd en langzaam maar zeker wordt er naar het standpunt toegewerkt. Deze techniek is zeer geschikt voor teksten waarin u uw argumenten heel sterk naar voren wilt laten komen, of waarbij het u om de weging tussen verschillende alternatieven gaat.

Van zo'n weging is in Mauro’s brief absoluut geen sprake. Bovendien zijn de gegeven argumenten niet bijzonder sterk en daarmee wordt Mauro’s trechter al snel een afvoerputje: elke boodschap en urgentie wordt weggespoeld door de stroom van zinnen die aan het standpunt voorafgaan.

Geen overtuigende argumenten

In de brief is namelijk nauwelijks een argument voor het standpunt in te vinden. Er staan veel emotionele oproepen in (Ik wil Koninginnedag vieren en het Nederlands elftal kampioen zien worden), maar dat zijn geen van alle argumenten voor een verblijfsvergunning. Ook Ik voel me hier thuis, ik voel me Nederlander en Ik wil een voorbeeld zijn. kunnen nauwelijks als argument gekwalificeerd worden. Ik moet een verblijfsvergunning krijgen, want ik voel me hier thuis? Kortom, overtuigende argumenten bevat de brief niet.

Tips voor het Mauro-team

De volgende keer dat het team Mauro (of u) in de pen klimt om een betoog te schrijven, houd dan rekening met de volgende tips:

• Werk vanuit uw standpunt en vermeld dit in de inleiding. Herhaal het desgewenst nogmaals in het slot.
• Maak argumenten inzichtelijk door te werken met kopjes en verbind ze expliciet aan het standpunt.
• Houd argumenten die bij elkaar horen, bij elkaar en wijd aan elk hoofdargument een alinea.

Met deze simpele tips moet het lukken een pleidooi te schrijven waar ook Mauro zich niet voor hoeft te schamen.

Henri Raven

Meer weten over betogend schrijven? Lees hoofdstuk 13 van De Argumentatiecoach of kom naar onze training Schrijven met overtuiging.

Datum: 07-12-2011