Nadat u de aanval hebt geïdentificeerd en van passende repliek hebt voorzien, komt het erop aan dat u de score bijhoudt. Wees de scheidsrechter in uw eigen debat en maak steeds duidelijk wat de stand is. Kortom: trek uw conclusie! Over debatteren op metaniveau.
Veel debaters hebben een andere indruk van het verloop van een debat dan het publiek of de wederpartij. U denkt alle aanvallen goed gepareerd te hebben en de nodige punten te hebben gescoord, maar de jury beslist anders. Geen 1-0 of 2-0 of 3-0, maar een saaie 0-0 is de eindstand. Hoe kan dat nu?
In de hitte van het debat vergeten veel debaters de score bij te houden. Realiseert u zich alstublieft goed dat er pas gescoord is wanneer het doelpunt ook echt op het scorebord staat. Om dit te bereiken is er instemming nodig van beide partijen over het scoreverloop. Tel daarom niet alleen zelf de door u gescoorde punten, maar maak deze ook kenbaar aan de tegenpartij. Pas wanneer deze uw (tussen)conclusie deelt, is het punt geteld en daarmee ook van tafel.
Een goede manier om dit te doen is bij een geslaagde aanval of succesvolle verdediging expliciet te benoemen wat dit voor de ‘stand van het debat’ betekent. Zo debatteert u op metaniveau. Stel bijvoorbeeld vast dat een punt ‘daarmee van tafel is’, of geef toe dat u ‘dat verkeerd gezien hebt’, of trek het debat vlot door een uitzichtloos over en weer gesteggel even te parkeren’. En vergeet daarbij ook niet de conclusie te trekken: ‘daar zijn we het dus over eens’, ‘dat geeft u dus toe’ of ‘daar moet ik u gelijk geven’.
Debatteren op metaniveau door conclusies te verbinden aan woordenwisselingen heeft alleen maar voordelen. Allereerst houdt u het debat zindelijk doordat u de lijn en de voortgang ervan bewaakt, wat voor deelnemers en publiek allen maar prettig is. Daarnaast toont u zich van uw redelijkste kant als u ook eens expliciet durft toe te geven dat u ergens ongelijk had. En last but not least kunt u met deze methode punten waar u echt niet uitkomt immuniseren en onschadelijk maken. Een twistpunt dat niet expliciet geparkeerd wordt, blijft als een etterende zweer onder het debat liggen. Aan u de taak er snel een zalfje op te smeren en zo te voorkomen dat hij later in het debat ineens toch nog openbarst.